Μέθοδος Tomatis

Μέθοδος ηχοθεραπείας Tomatis

Αποτελεί μία διαγνωστική και θεραπευτική μέθοδο που βελτιώνει την ικανότητά μας να ακούμε και να επικοινωνούμε. Κάθε γλώσσα έχει τις δικές της χαρακτηριστικές συχνότητες. Έτσι, για να μπορεί κάποιος να τη μιλήσει σωστά, πρέπει πρώτα να την έχει ακούσει σωστά. Με τη βοήθεια μιας συσκευής που ονομάζεται «Ηλεκτρονικό Αυτί», εκπαιδεύουμε το δικό μας αυτί να ακούει τη γλώσσα στόχο με αποτέλεσμα να μιλάμε με ευφράδεια!

Έχει υποστηριχθεί και πιστοποιηθεί από το πρόγραμμα «Socrates» της Ε.Ε., καθώς δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο σε παιδιά ή εφήβους με δυσκολίες στην εκμάθηση ξένων γλωσσών, αλλά και σε ενηλίκους, που δεν έχουν χρόνο, να μάθουν πιο γρήγορα και εύκολα ξένες γλώσσες.

 

Ακουστικό πρόγραμμα, ακουστική θεραπεία

Ένας άνθρωπος είναι δυνατό να έχει ικανοποιητική ακοή αλλά να ακούει ανεπαρκώς.
Το ηχητικό μήνυμα ακούγεται ορθά αλλά δεν αναλύεται επαρκώς μέσα σε ένα συναισθηματικό πλαίσιο. Ο εγκέφαλος αυτοπροστατεύεται δημιουργώντας προσχώματα τα οποία είναι δυνατό να ευνοήσουν την ανάπτυξη διαφόρων διαταραχών. Λέγεται ότι “η ακρόαση διακόπτεται”.

Η μέθοδος TOMATIS διεγείρει τον εγκέφαλο

Οι συνεδρίες ακρόασης είναι δυνατό να επαναλαμβάνονται χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένες συσκευές που διεγείρουν τον εγκέφαλο και τον βοηθούν να αναλύει πιο αποτελεσματικά το αισθητηριακό μήνυμα.

Η καλοσυντονισμένη ακρόαση είναι δυνατό να σου αλλάξει τη ζωή

Το αυτί δεν χρησιμοποιείται μόνο για ακοή. Διεγείρει επίσης τον εγκέφαλο και ισορροπεί τον άνθρωπο. Η καλοσυντονισμένη ακρόαση είναι συνεπώς βασικό συστατικό για τη προαγωγή της ανάπτυξης της προσωπικότητας.

Η δράση της - η διαμόρφωση του αυτιού

Η μέθοδος Tomatis® είναι μια τεχνική διέγερση των αισθητηρίων του ήχου. Ο ήχος διαδίδεται, αφενός, με αγωγή διαμέσου των οστών μιας δόνησης που αρχικά εμφανίζεται στο άνω μέρος του κρανίου, και αφετέρου, μέσω συναγωγής με τον αέρα που διαπερνά το λοβό του αυτιού. Οι ήχοι που χρησιμοποιούμε στις συσκευές μας είναι προκαταρκτικά επεξεργασμένοι με το ηχητικό αποτέλεσμα Tomatis® στο εργαστήριο, και με αυτόν τον τρόπο διεγείρουν όλο το εσωτερικό του αυτιού, περιλαμβανομένων των οργάνων που επηρεάζουν τις ακουστικές και κινητικές λειτουργίες. Ο ήχος αρχικά διαδίδεται στο τύμπανο, και ακολούθως με αγωγή διαμέσου των οστών, προκαλώντας ένα αντανακλαστικό που συστέλλει και χαλαρώνει του δύο μύες γνωστούς ως μύες αναβολέα και σφύρα. Το αποτέλεσμα λαμβάνεται ως μια νοητική ηχητική αντίθεση (μια διπλή εναλλαγή του τέμπο και της έντασης) που στοχεύει στο να “εκπλήξει” το αυτί.

Σαν αποτέλεσμα της δόνησης που προκαλείται από τους ήχους, αυτοί οι μύες διεγείρουν με τη σειρά τους τα μέρη του εσωτερικού του αυτιού γνωστά ως κοχλίας και προθάλαμος. Ο κοχλίας είναι επενδεδυμένος με μικροσκοπικά κύτταρα που ονομάζονται τριχωτά κύτταρα τα οποία έχουν ως σκοπό τη μετατροπή των δονήσεων σε ηλεκτρικά ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα αυτά θα τροφοδοτήσουν ένα τεράστιο νευρικό δίκτυο γνωστό ως δικτυωτός σχηματισμός, ο οποίος ελέγχει το σύνολο της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Με άλλα λόγια, ο κοχλίας και ο προθάλαμος ενεργοποιούν τον εκγέφαλο. Λέγεται ότι εκτελεί λειτουργία "φόρτισης του φλοιού".

Επιπλέον ο προθάλαμος πληροφορεί τον εγκέφαλο για τις παραμικρές κινήσεις του σώματος και συνεπώς επιδρά στο ρυθμό και την ισορροπία. Η συνοχή του μηνύματος που μεταδίδει είναι για αυτό το λόγο ουσιώδους σημασίας. Το αυτί πρέπει να διεγείρεται αποτελεσματικά.

Η λειτουργία

Μουσική

Τα επιλεγμένα μουσικά έργα είναι πλούσια σε αρμονικές (πληθώρα συχνοτήτων), η οποία είναι απαραίτητη για την ηλεκτρονική επεξεργασία ηχητικών σημάτων. Τα έργα που επιλέγονται είναι συνήθως συνθέσεις του Μότσαρτ για βιολί ειδικά επεξεργασμένες με το ηχητικό αποτέλεσμα TOMATIS.

Η ηλεκτρονική επιλογή ηχητικών κυμάτων δημιουργεί το "Ηχητικό αποτέλεσμα TOMATIS"

Οι συσκευές TOMATIS είναι σχεδιασμένες να δημιουργούν μια μοναδική διαφορά ηχητικής αντίληψης. Αυτό το ηχητικό αποτέλεσμα προκαλεί τη συστολή και χαλάρωση των μυών του εσωτερικού του αυτιού. Αυτή η παλινδρομική κίνηση γίνεται δυνατή λόγω της απότομης εναλλαγής από χαμηλές συχνότητες μπάσων, οι οποίες δεν απαιτούν ιδιαίτερη προσπάθεια εκ μέρους του αυτιού, σε υψηλότερες, οξείες συχνότητες που απαιτούν από το αυτί μια ειδική προσπάθεια προσαρμογής. Αυτή η δραστηριότητα είναι σαν άσκηση γυμναστικής για το αυτί, το οποίο χάρη στην επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα και τη σταδιακή κινητοποίηση του αυτιού, βελτιστοποιεί την αποστολή αισθητήριων ηχητικών μηνυμάτων στον εγκέφαλο.

Ο όμιλος - Ιστορία και ανάπτυξη

Η Μέθοδος Tomatis® δημιουργήθηκε και τελειοποιήθηκε από τον Alfred Tomatis, ένα Γάλλο ιατρό ο οποίος εξειδικεύτηκε στην ωτορινολαρυγγολογία. Αφιέρωσε ένα σημαντικό μέρος του επαγγελματικού βίου του στη μελέτη για τη σχέση αυτιού και φωνής, και κατ’ επέκταση τη σχέση ακρόασης και επικοινωνίας. Οι ανακαλύψεις του έγιναν στο εργαστήριο φυσιολογίας της Σορβόννης και τότε παρουσιάστηκαν στην Ακαδημία των Επιστημών και την Ακαδημία Ιατρικής του Παρισιού το 1957 και 1960.

Οι ανακαλύψεις αυτές ονομάστηκαν οι «Νόμοι Tomatis»:

  • Η φωνή περιέχει μόνο ό,τι μπορεί το αυτί να ακούσει.
  • Εάν αλλάξει η ακρόαση, η φωνή αλλάζει άμεσα και ακούσια.
  • Είναι δυνατόν να μετατραπεί μόνιμα η φώνηση μέσω ηχητικών ερεθισμάτων και να διατηρηθεί για ορισμένο χρόνο (νόμος της παραμένουσας μαγνήτισης).

Περιοχές εφαρμογών

  • Μαθησιακές Δυσκολίες και Γλωσσικές Διαταραχές
  • Διαταραχές Προσοχής
  • Ψυχολογικές και Συναισθηματικές Διαταραχές
  • Διαταραχές Επικοινωνίας
  • Ψυχοκινητικές Δυσκολίες
  • Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή (ΔΑΔ)
  • Προσωπική Ανάπτυξη και Ευεξία
  • Βελτίωση της φωνής και της Μουσικότητας
  • Προετοιμασία για Τοκετό
  • Ενσωμάτωση Ξένων Γλωσσών

Το Κέντρο Γλωσσών Ζαχαρίου ως πιστοποιημένο Κέντρο Τοματίς, εφαρμόζει τη Μέθοδο για τη βελτίωση της απόδοσης στις ξένες γλώσσες. Συγκεκριμένα εφαρμόζει την Ενσωμάτωση των Ξένων Γλωσσών.

Ενσωμάτωση ξένων γλωσσών

Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του, το παιδί πρέπει να μαθαίνει να επιλέγει τα ηχητικά στοιχεία τα οποία είναι συμβατά με το γλωσσικό του περιβάλλον, και ταυτόχρονα να αγνοεί αυτά τα στοιχεία τα οποία απουσιάζουν από τις φωνητικές δομές που αντιλαμβάνεται συνήθως στο περιβάλλον του.

Το παιδί θα αποκτήσει μια γλωσσική κωδικοποίηση μέσω της προσαρμογής του στις ηχητικές δομές της δικής του γλώσσας. Αλλά επειδή αυτή η κωδικοποίηση είναι ορισμένη για κάθε γλώσσα, αυτή γρήγορα θα γίνει εμπόδιο στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, στο βαθμό που οι ήχοι της ξένης γλώσσας δεν ταιριάζουν με τα ηχητικά πρότυπα της μητρικής του γλώσσας, τα οποία του έχουν γίνει κτήμα κατά τη διάρκεια της νηπιακής του ηλικίας. Συνεπώς η γλώσσα είναι πρωταρχικά ένα είδος μουσικής, δηλαδή ένα σύνολο συγκεκριμένων ρυθμών και ήχων. Αυτοί οι ρυθμοί και ήχοι συγκροτούν το βασικό ηχητικό υπόστρωμα επάνω στο οποίο θα βασιστούν όλες οι άλλες γνώσεις (για παράδειγμα, λεξιλογικές, συντακτικές και σημασιολογικές γνώσεις).

Ο σκοπός της μεθόδου Tomatis® είναι να δώσει, σε όποιον επιθυμεί την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας, τη δυνατότητα να οικειοποιηθεί αυτούς τους ρυθμούς και ήχους επιτρέποντας στο αυτί να προσαρμοσθεί αποτελεσματικά στην ξένη μουσική, ώστε να μπορεί να την αναλύσει και να την αναπαραγάγει. Αυτό απαιτεί από τους σπουδαστές να απελευθερωθούν από τις συνήθεις ρυθμικές και ηχητικές συνήθειες της μητρικής τους γλώσσας, συνήθειες που συχνά έχουν αρνητική επίδραση στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας.

Συχνές ερωτήσεις

Η μέθοδος Tomatis θα βοηθήσει στην περίπτωση απώλειας ακοής;

Η μέθοδος Τomatis δεν βελτιώνει την ακοή σε περιπτώσεις μη αναστρέψιμης βλάβης. Ωστόσο, όποια και να είναι η κατάσταση, η μέθοδος προάγει τη βέλτιστη χρησιμοποίηση του δυναμικού ακουστικής παρακολούθησης που διαθέτει το κάθε άτομο, ανεξάρτητα του πόσο μικρό είναι αυτό.

Γιατί χρησιμοποιείται φιλτραρισμένη μουσική;

Η διύλιση της μουσικής έως τα 4000 Herz επιτρέπει στον εγκέφαλο να προσανατολισθεί προς την ακουστική ανάλυση συγκεκριμένων ζωνών. Η ακουστική παρακολούθηση ήχων που είναι ακόμα πιο διυλισμένοι αντιστοιχεί σε μια προγεννητική εμπειρία, γεγονός το οποίο όμως δεν σημαίνει πως το έμβρυο δεν ακούει ήχους χαμηλών συχνοτήτων.

Σύμφωνα με τον Alfred Tomatis, το γεγονός ότι το αυτί είναι λειτουργικό τόσο νωρίς στην εμβρυακή ανάπτυξη οφείλεται στο ρόλο του να αναζωογονήσει το αναπτυσσόμενο νευρικό σύστημα. Ακριβώς για να εκμεταλλευτεί αυτή την αρχέγονη ικανότητα του αυτιού κατά την προγεννητική φάση, ο Alfred Tomatis αποφάσισε να χρησιμοποιήσει φιλτραρισμένη μουσική η οποία απαλλάσσει το αυτί από τη λειτουργία της διάκρισης των ήχων.

Επιπλέον, δεδομένης της φυσιολογίας του εσωτερικού αυτιού, οι ήχοι υψηλών συχνοτήτων προκαλούν μια πολύ μεγαλύτερη διέγερση του νευρικού συστήματος από τους ήχους χαμηλών συχνοτήτων. Πράγματι, οι μικρές τρίχες, ή αλλιώς τριχωτά κύτταρα, τα οποία λαμβάνουν τις ηχητικές διεγέρσεις είναι πιο πολυπληθείς στις ζώνες που προορίζονται για τη λήψη και ανάλυση ήχων υψηλών συχνοτήτων από ότι σε αυτές που είναι σχεδιασμένες να λαμβάνουν και να αναλύουν ήχους χαμηλών συχνοτήτων.

Γιατί χρησιμοποιείται η μουσική του Μότσαρτ;

Μετά από πολυπληθείς δοκιμές με άλλους τύπους μουσικής, ανακαλύψαμε πως τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται χρησιμοποιώντας τη μουσική του Μότσαρτ είναι εκπληκτικά, οπουδήποτε στον κόσμο και αν γίνεται αυτή η εκτίμηση. Στην πραγματικότητα, παρατηρούμε πως αυτή η μουσική όχι μόνο γίνεται πολύ αποδεκτή σε κάθε ήπειρο αλλά επίσης επιτρέπει στους ακροατές να αποκαταστήσουν την εσωτερική τους ισορροπία.

Για να γίνει αντιληπτή αυτή η επίδραση στην αίσθηση της ανθρώπινης ισορροπίας, πρέπει να θυμηθούμε πως η μουσική χαρακτηρίζεται από ρυθμό ο οποίος αγγίζει το σώμα, από αρμονία που επηρεάζει τα συναισθήματα και από μελωδία που απαιτεί τη σκέψη. Σύμφωνα με το κλασσικό ιδεώδες, αυτές οι τρεις παράμετροι πρέπει να βρίσκονται σε ισορροπία γεγονός το οποίο σπάνια συμβαίνει καθώς η μία ή η άλλη είναι κυρίαρχη, και για αυτό το λόγο παράγεται ένας μάλλον ασυνήθιστος μουσικός διάλογος.

Στην περίπτωση του Μότσαρτ, φαίνεται πως αυτή η ισορροπία έχει επιτευχθεί, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει και τον οικουμενικό χαρακτήρα αυτής της μουσικής.

Γιατί υπάρχουν διαλείμματα;

Όπως ο εγκέφαλος χρειάζεται εντατική και επαναλαμβανόμενη διέγερση ώστε να λάβει χώρα μια αλλαγή, για τον ίδιο λόγο χρειάζεται περιόδους μη-διέγερσης για να δομήσει και να ενσωματώσει την αλλαγή.
Αυτή η αρχή ισχύει για όλα τα είδη της εκπαίδευσης, καθώς η αφομοίωση λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου φαινομενικής παθητικότητας μετά το τέλος της προσπάθειας.
Πρόκειται στην ουσία για μια φάση αφομοίωσης. Η διέγερση αντιπροσωπεύει μια διαταραχή του οργανισμού μας, οπότε πρέπει να του επιτρέψουμε μια περίοδο χαλάρωσης κατά την οποία λαμβάνει χώρα η αφομοίωση.

Για αυτό το λόγο η κανονική διαδικασία αποτελείται από ένα αρχικό τμήμα 15 ημερών με μια δίωρη καθημερινή περίοδο ακρόασης με το Ηλεκτρονικό Αυτί, ακολουθούμενο από άλλα 15-ήμερα τμήματα, τα οποία γενικά είναι περιορισμένα σε αριθμό δεδομένου ότι ο σκοπός της μεθόδου Tomatis® είναι να οδηγήσει το άτομο, όσο γίνεται πιο σύντομα, σε κατάσταση βέλτιστης αυτοδυναμίας.

Γιατί οι συνεδρίες ακουστικής παρακολούθησης γίνονται με εντατικό ρυθμό;

Για να γίνει αλλαγή του τρόπου που αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλος, πρέπει να λαμβάνει επαναλαμβανόμενες πληροφορίες συχνά με σταθερό ρυθμό σε μια περιορισμένη χρονική περίοδο.
Αυτή η άσκηση, όπως οποιαδήποτε άλλη, είτε πνευματικής είτε σωματικής μορφής, επιφέρει μια πραγματική κατάργηση της ανακλαστικής αντίδρασης η οποία επιτρέπει στο σώμα να ανακαλύψει πως μπορεί να λειτουργήσει διαφορετικά, και πως στο εξής είναι δυνατή η επιλογή.

Μολονότι ο κανόνας αυτός της εντατικής ακρόασης ισχύει για όλους, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι κάπως διαφορετικά και εξαρτώνται από τη φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζεται, την ηλικία του ατόμου, τη διάθεσή του/της για δράση, το διαθέσιμο του/της χρόνο, κλπ.

Ο κανόνας είναι δύο ώρες καθημερινής ακρόασης για μια αρχική περίοδο 15 ημερών.

Πόσο χρόνο διαρκεί το μέσο πρόγραμμα Tomatis;

Η διάρκεια του προγράμματος Tomatis® διαφέρει σύμφωνα με τη δυσκολία του προβλήματος το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει. Αυτό σημαίνει πως το πρόγραμμα παρακολούθησης ομιλίας με το Ηλεκτρονικό Αυτί πρέπει να είναι περιορισμένης διάρκειας, αν είναι δυνατό, καθώς ο στόχος του προγράμματος είναι πάντα να επιτρέψει στο άτομο να προοδεύσει όσο γίνεται πιο γρήγορα σε μια κατάσταση βέλτιστης αυτοδυναμίας.Για την ενσωμάτωση ξένων γλωσσών ο αριθμός των τμημάτων είναι τρία και περιλαμβάνουν δύο ώρες την ημέρα ακουστική συνεδρία για 15 ημέρες.

Είναι δυνατό η μέθοδος Tomatis να γίνει επικίνδυνη;

Όχι, επειδή η μέθοδος Tomatis® δεν είναι θεραπεία, με την ιατρική έννοια του όρου.
Μολονότι χρησιμοποιείται από ειδικούς στις περιοχές της ιατρικής και σχετιζόμενα πεδία (παραϊατρικά), παιδαγωγική, αθλήματα και καλές τέχνες, δεν χρησιμοποιείται ποτέ σαν υποκατάστατο τεχνικών ειδικών για τον τομέα τους αλλά μάλλον σαν συμπλήρωμα, όπου χρειάζεται, για να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των τεχνικών τους.

Στην πραγματικότητα, η μέθοδος Tomatis® απλά προάγει, με ήπιο τρόπο, μια επιστροφή στην ομαλότητα χωρίς ποτέ να προκαλεί μια τραυματική κατάσταση ή ανισορροπία.
Το άτομο ανακτά την κανονική κατάστασή του, η οποία έχει το διπλό πλεονέκτημα να τον/την καταπραΰνει και να του/της επιτρέπει να διατηρεί, χωρίς επιπλέον προσπάθεια, τη βελτίωση που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης της ακρόασης με το Ηλεκτρονικό Αυτί.

Σε ποια ηλικία έχει η μέθοδος Tomatis® τα καλύτερα αποτελέσματα;

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ηλικιακό όριο όσον αφορά τη βελτίωση που μπορεί να επιτευχθεί χρησιμοποιώντας τη μέθοδο Tomatis®. Η εμπειρία δείχνει πως στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων μπορούν να επιτευχθούν καλά αποτελέσματα από άτομα όλων των ηλικιών, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους.

Διαρκούν τα οφέλη στο χρόνο;

Ναι, η πρόοδος που επιτυγχάνεται κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος Tomatis® διαρκεί στο χρόνο.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα κέρδη που παράχθησαν δεν οφείλονται σε καθορισμό αλλά μάλλον σε αποκατάσταση της ισορροπίας.
Πράγματι, μολονότι οι λόγοι για τους οποίους επιζητείται βοήθεια από τη μέθοδο Tomatis® είναι πολλοί και διάφοροι, όλοι συνδέονται με μια δυσλειτουργία και με αυτό τον τρόπο με μια περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή κατάσταση νευροφυσιολογικής ανισορροπίας.

Η εκπαίδευση του αυτιού με το Ηλεκτρονικό Αυτί θα τείνει, συνεπώς, να οδηγήσει το άτομο πίσω σε μια κατάσταση ισορροπίας.
Είμαστε σε θέση να δηλώσουμε τότε πως τα κέρδη που αποκομίζουν τα άτομα κατά τη διάρκεια του προγράμματος όχι μόνο διατηρούνται αλλά αυτή η πρόοδος είναι δυνατό να συνεχισθεί εφόσον η αναπτυξιακή διαδικασία έχει αποκατασταθεί σε μια κανονική κατάσταση.

Πόσο σύντομα γίνονται εμφανή τα αποτελέσματα της μεθόδου Tomatis;

Τα παρατηρήσιμα αποτελέσματα της μεθόδου Tomatis® είναι δυνατό να γίνουν αντιληπτά μάλλον γρήγορα, μέσα σε λίγες εβδομάδες ή ακόμα και λίγες ημέρες μετά την έναρξη των συνεδριών ακρόασης με το Ηλεκτρονικό Αυτί.

Αν το πρόγραμμα εκπαίδευσης της ακρόασης με το Ηλεκτρονικό Αυτί διεξάγεται σωστά, θα παράξει αποτελέσματα που θα διαρκέσουν αρκετά χρόνια και το άτομο θα έχει επανατοποθετηθεί σε μια κατάσταση εξελισσόμενης κανονικότητας στην οποία μόνο ένα νέο σημαντικό γεγονός θα ήταν σε θέση να δράσει αντίθετα.

Ποια είναι τα πιο εμφανή αποτελέσματα της μεθόδου TOMATIS όταν εφαρμόζεται σε παιδιά;

Τα πιο εμφανή αποτελέσματα που αναφέρονται στους συμβούλους της μεθόδου Tomatis® είναι από γονείς που παρατηρούν μια βελτίωσης σε:

  • Ποιότητα της φωνής (μιλώντας και τραγουδώντας)
  • συγκέντρωση
  • κατανόηση
  • ικανότητα επικοινωνίας
  • επιδεξιότητα ανάγνωσης
  • προφορική και γραπτή έκφραση
  • κινητικές δεξιότητες
  • ταχύτητα
  • τυπικότητα στο χρόνο
  • μια καλύτερη αίσθηση του ρυθμού
  • αυτοπεποίθηση
  • γενική συμπεριφορά (ήρεμος ανοιχτός, κλπ.)